Logopedisch probleem

Leesvoorwaarden en lezen bij basisschoolkinderen

Lezen is zo belangrijk in een mensenleven dat er al in groep 1 en 2 van de basisschool aan de voorwaarden wordt gewerkt. Voor het leren lezen zijn bepaalde vaardigheden noodzakelijk die we ‘fonologisch bewustzijn’ noemen. We bedoelen hiermee dat kinderen klankgroepen en afzonderlijke klanken in woorden kunnen onderscheiden en daarmee kunnen spelen. Door het fonologisch bewustzijn leren kinderen bijvoorbeeld ‘hakken en plakken’. Dit leren de kinderen alleen maar door naar woorden te luisteren, met andere woorden het is een auditieve vaardigheid. Deze auditieve vaardigheid is een aspect dat bij de taalontwikkeling van een kind hoort.

Automatiseren

Wat het lezen ook zo ingewikkeld maakt, is dat een klank die u uitspreekt gekoppeld moet worden aan een teken, een bepaalde letter. Deze letter moet u weer heel snel kunnen omzetten in een klank en dat ook in woorden en zinnen. Hierbij is het automatiseren heel belangrijk. Automatiseren wil zeggen dat u zonder na te denken een klank die u ziet, uitspreekt. Het is geautomatiseerd als het binnen 5 seconden gebeurt. Dit proces is ingewikkeld en voor sommige kinderen heel moeilijk om onder de knie te krijgen. Als dit moeizaam gaat, verloopt het leren lezen ook moeilijk. Het snel oproepen van de verschillende klanken door een geschreven woord kan voor een kind zo moeilijk zijn, dat uiteindelijk het lezen zo veel energie vraagt dat het begrijpen van de tekst daardoor vermindert. Als dit proces, het leren lezen en daarnaast ook het leren schrijven, de spelling, zeer langdurig moeizaam gaat, kan er sprake zijn van dyslexie.

Onderzoek

Leren lezen

Leren lezen begint bij kinderen met luisteren en daarom onderzoeken we verschillende auditieve vaardigheden om een goede indruk van de leesvoorwaarden en het leren lezen te krijgen. Omdat voor het lezen de oproepsnelheid van bijvoorbeeld tekens, dus de vaardigheid om te kunnen automatiseren, ook van belang is onderzoeken we ook het auditief geheugen.

Begrijpend lezen

Bij het lezen is het natuurlijk belangrijk dat de lezer begrijpt wat er wordt bedoeld. Als er een vraag is waarom het begrijpend lezen moeizaam gaat, nemen we naast een fonologisch onderzoek ook een taalonderzoek af. Op die manier kunnen we vaststellen of er problemen zijn in bijvoorbeeld de woordenschat, die belangrijk is bij het begrijpend lezen.

Therapie

Aan de hand van de onderzoeksresultaten bepalen we wat en hoe we gaan behandelen. Er zijn verschillende therapieën. Een therapie kan gericht zijn op het goed leren luisteren, zodat een kind meer kan spelen met de spraakklanken en leert hakken en plakken. We gebruiken daar wel letters bij, zodat uw kind gelijk ondersteuning krijgt door te kijken naar een letter. Als uw kind al wat kan lezen, wordt in overleg een andere manier gekozen uit de verschillende behandelmogelijkheden.

Rol van de ouders

Verschillende oefeningen zullen thuis herhaald moeten worden, maar steeds weer zal de boodschap aan u meegegeven worden dat het lezen leuk moet blijven. Iedere leesmoment is fijn en moet beloond worden, ongeacht hoeveel fouten er ook worden gemaakt en hoe moeizaam het gaat.