jongvolwassenen/volwassenen

Een onderbreking van de bloedvoorziening naar een hersengedeelte kan bij volwassenen de oorzaak van een taalstoornis zijn. Dit komt bijvoorbeeld voor bij een beroerte en een infarct. Zo’n taalstoornis kan kleine en grote gevolgen hebben voor het praten met de omgeving. Enkele voorbeelden zijn:

• Iemand heeft moeite  om de juiste woorden op het goede moment te vinden.
• Iemand zegt onduidelijke woorden en blijft deze herhalen.
• Iemand begrijpt niet helemaal wat er tegen hem/haar gezegd wordt.

Onderzoek

Logopedisch onderzoek is belangrijk om duidelijk te krijgen wat precies de gevolgen van het hersenletsel zijn. Er wordt gekeken naar het begrijpen van de taal, het spreken van de taal, het lezen en het schrijven.

Therapie

We maken een plan van aanpak met verschillende functionele oefeningen om zo het contact met de omgeving te verbeteren. Hierbij is de nabije omgeving erg belangrijk, daarom is een goede voorlichting ook een onderdeel van de behandeling.

Als u ouder wordt, kan het voorkomen dat de tanden losser in de kaken komen te zitten en meer uit elkaar gaan staan. Dit kan veroorzaakt worden door de kracht van de tong die tegen de tanden aanduwt en zo sterk is dat tanden zich gaan verplaatsen.

Onderzoek

Bij het logopedisch onderzoek kijken we naar de tongpositie in rust en tijdens het slikken. Als blijkt dat de tong naar voren beweegt en tegen de tanden duwt of tussen de tanden komt, dan is het verstandig om een logopedische behandeling te starten.

Therapie

De therapie richt zich op de plaatsing van de tong tegen de rand achter de boventanden (de alveolairrand). Als de tong niet naar voren beweegt, krijgen de tanden minder druk te verduren. Hierdoor verandert de stand van de tanden niet nog meer.

De aansturing van de spieren en de spieren zelf kunnen op verschillende manieren door een ziekte worden aangedaan. Een voorbeeld van een oorzaak is een CVA, ofwel een beroerte of infarct. De woorden en zinnen worden wel gevonden, maar de woorden in deze zinnen worden niet duidelijk genoeg uitgesproken. Deze stoornis noemt men een dysartrie. Afhankelijk van de plek in de hersenen, die bijvoorbeeld door een CVA, minder goed of helemaal niet meer werkt kan er ook een verbale apraxie ofwel spraakapraxie ontstaan. Ook kan er een combinatie uit voortkomen, een dysartrie met een spraakapraxie. Het spreken wordt moeilijker en vermoeiend. Ander mensen verstaan datgene wat u zegt minder goed. Het kan het gevoel geven dat het praten met anderen niet meer hoeft, waardoor u (nog) minder goed gehoord én gezien wordt.

Onderzoek

Een onderzoek maakt duidelijk waardoor het spreken niet goed gaat. Hierbij wordt een dysartrieonderzoek of een spraak-apraxieonderzoek gebruikt. Er zijn verschillende aspecten waar wij naar kijken:

• Ademhaling.
• Stemgeving (spreektoonhoogte, spreekvolume, stemkwaliteit, spreektempo, enzovoort).
• Hoe klinkt de stem, dit noemt men de resonantie, is een stem nasaal en in welke mate?
• Het vormen van de spraakklanken; de articulatie.
• De zinsmelodie ofwel prosodie.

Therapie

Door het onderzoek wordt duidelijk waardoor de verstaanbaarheid verslechtert en hoe de communicatie met de omgeving verloopt. In de ‘directe’ behandeling worden die aspecten geoefend die de verstaanbaarheid verminderen. Dit kunnen bijvoorbeeld articulatie-oefeningen zijn, het vertragen van het spreektempo of ademoefeningen gekoppeld aan stemgeven.

Belangrijk is ook om de omgeving, zoals de partner en andere personen uit het dagelijks leven, erbij te betrekken. Daarom geven we uitleg over wat de stoornis is en welke gevolgen er zijn.

Neurologische aandoeningen zoals de Ziekte van Parkinson, Parkinsonisme, MS en ALS tasten de hersenfuncties en de zenuwen aan. Hierdoor kunnen verschillende klachten ontstaan zoals:

• spraakproblemen
• eet-, drink- en slikproblemen
• speekselverlies
• stemproblemen

Deze klachten maken dat het praten met andere mensen moeilijker wordt, waardoor men zich niet altijd meer op het gemak voelt. Hierdoor kan het zijn dat mensen zich gaan terugtrekken en geïsoleerd raken.

Onderzoek

Tijdens het onderzoek wordt er bepaald in welke mate de eventuele verschillende klachten aanwezig zijn. In overleg wordt besloten wat het eerst behandeld wordt.

Therapie

Tijdens de logopedische behandeling doen we oefeningen om bijvoorbeeld beter te gaan spreken. Of we geven aanwijzingen en doen oefeningen om het eten, drinken en slikken beter te laten verlopen.

Logopediepraktijk Geldermalsen is lid van ParkinsonNet en MS Zorg Nederland. Hiervoor zijn specifieke scholingen gevolgd om zo meer kennis van deze neurologische aandoeningen te krijgen, waardoor we patiënten goed kunnen begeleiden.